De Woudsterweg verbindt buurtschap De Knype, even ten oosten van Heerenveen, met het Parklandschap Oranjewoud. Tegenwoordig is de Woudsterweg recht en keurig geasfalteeerd, de westkant is bebouwd met bescheiden woningen en de weg loopt uit op het parkeerterrein bij Museum Belvédère. Maar ruim honderd jaar geleden slingerde de Woudsterweg nog als een onverhard pad door het bos- en waterrijk landschap rond Heerenveen. Ruim honderd jaar geleden, van 1909 tot 1915, woonde en werkte Jan Mankes op een steenworp afstand van de Woudsterweg en hij moet daar vaak gelopen hebben, naar de bossen en parken rond de landgoederen van Oranjewoud.

Mankes tekende en schilderde regelmatig het landschap rond zijn woonplaats; een van de mooiste van Mankes' droomlandschappen schilderde hij in 1912:

"Woudsterweg", Jan Mankes 1912, 31 x 49 cm

Ik schrijf "droomlandschappen": alles wat Mankes maakte is weliswaar figuratief en verwijst helder naar wat zich in zijn onmiddellijke omgeving aan hem voordeed, maar toch lijkt het steeds een droomwereld. Zijn schilderijen lijken steeds te verwijzen naar wat we alleen kunnen vermoeden, alleen uit de ooghoeken kunnen waarnemen. Mankes schilderde voorzichtig datgene dat zich schuchter terugtrekt zodra we het aankijken of benoemen. Voorzichtig en langzaam schilderde hij, laagje voor laagje, schuren en dan nog een laagje en nog een.  

Mankes stierf jong, in 1920. Maar rond Heerenveen bleven steeds schilders actief. Boele Bregman bijvoorbeeld, en, tot voor kort nog, Sjoerd de Vries.

En nu zijn er Gabriëlle Westra en Randolph Algera. En warempel, samen werken ze aan de Woudsterweg, op nr. 4, soms zelfs samen aan één doek. Net als Mankes schilderen ze figuratief, ogenschijnlijk realistisch naar landschap of model. Maar als je wat beter kijkt zie je ook bij hen het gedroomde, de fictie, het ontastbare verbeeld.

"Ware gezicht" Randolph Algera, 2020, 112 x 82 cm

Samen drijven Gabriëlle en Randolph de kleine maar succesvolle Galerie Autrevue - daar openen ze op 11 maart as. de tentoonstelling "Precious Peace", vernoemd naar de universele droom. De opbrengst van het geëxposeerde gaat naar het vluchtelingenwerk in Heerenveen. Exposerende kunstenaars zijn o.a. Rein Pol en SvetlanaTartakovska, dromers van formaat.

Tussen dat geweld hangen ook twee van mijn prenten: de houtsnede "Dwalen" en de pentekening "Het beloofde land".

"Het beloofde land", Cees Elzinga 2021, pentekening 19 x 19 cm

Kom kijken, kom kopen - help de dromers!

en als je uitgekeken bent ga je even naar Belvédère; daar hebben ze een flink aantal schilderijen en houtsnedes van Jan Mankes in de eigen collectie. Veel plezier!